وکیل تقسیم ترکه در مشهد
برای درخواست وکیل تقسیم ترکه تماس بگیرید ۰۹۱۵۵۲۳۱۱۳۱ و ۰۹۱۵۱۸۲۴۶۸۸
گروه وکلای آریامهر
واژه «ارث» نه در قانون مدنی و نه در قانون امور حسبی تعریف نشده است صرفا مقنن در ماده ۸۶۱ قانون مدنی موجبات ارث را در امر
«سبب و نسب » معرفی کرده است. بعضی از صاحب نظران ارث را مال یا حقی
میدانند که پس از مرگ شخص به بازماندگان او می رسد؛ لیکن این تعریف به «ارثیه یا ماترک»
نزدیک است نه ارث، برای همین جمعی از استادان حقوق، ارث را به معنی «انتقال قهری ترکه به وارثان» تعریف کرده اند.
مبحث اول: ارثتشریفات آن
ترکه، دارایی به جا مانده از مورث است. این دارایی حاوی دو بخش مثبت و منفی است:
١. بخش مثبت: اموال و حقوق و مطالباتی است که به وارثان می رسد.
۲. بخش منفی: دیون و تعهداتی است که در دارایی می ماند و باید از محل آن پرداخته شود
با تصفیه ترکه شرکت قهری وارثان و طلبکاران و موصی له برهم می خورد و مالکیت
بر گروه وراث استقرار می یابد. گفتار اول: موجبات و طبقات ارث
موجب ارث دو امر است: نسب و سبب و اشخاصی که به موجب نسب ارث می برند
سه طبقه به شرح ذیل بوده و وارثین طبقه بعد وقتی ارث
برند که از وارثین طبقه قبل کسی نباشد:
۱.پدر و مادر و اولاد و اولاد اولاد؛
٢. اجداد و برادر و خواهر و اولاد آنها
٣. اعمام و عمات و اخوال و خالات و اولاد آنها.
وکیل تقسیم ترکه در مشهد
گروه وکلای آریامهر
گفتار دوم: تحقق ارث و شرایط آن
تا زمانی که شخص زنده و دارایی دارد همه حقوق مالی به او نسبت داده
می شود ولی این انتساب و سلطه با مرگ مالک از بین می رود و ناچار
دارایی به جا مانده باید به بازماندگان انتقال یابد. در این خصوص ماده ۸۶۷ قانون مدنی اشعار می دارد:
«ارث به موت حقیقی یا به موت فرضی مورث تحقق پیدا می کند.»
با استنباط از ماده فوق الذکر در می یابیم که سبب تحقق ارث دو عامل گوناگون نیست بلکه یک
عامل است در دو چهره که یکی حقیقی است و دیگری فرضی که در اثر اماره نسبت به مرگ غایب
به وجود می آید و با حکم دادگاه اثر می یابد؛ لیکن سبب تحقق ارث به صورت فرضی ناشی از
حکم دادگاه، تاب برابری با دلیل را نداشته و با کشف حقیقت از بین می رود. در این مورد
ماده ۱۰۲۷ قانون مدنی چنین مقرر می دارد: «بعد از صدور حکم موت فرضی نیز اگر غایب
پیدا شود کسانی که اموال او را به عنوان وراثت تصرف کرده اند باید آنچه را که از اعیان یا
عوض و یا منافع اموال مزبور حین پیدا شدن غایب موجود می باشد مسترد دارند.»
متعاقبأ ماده ۱۶۱ قانون امور حسبی در تأیید حکم مندرج در ماده ۱۰۲۷ چنین تکلیف نموده است:
وکیل تقسیم ترکه در مشهد
گروه وکلای آریامهر
«در هرموقع که موت حقیقی یا زنده بودن غایب معلوم شود اقداماتی که
مو به موت فرضی او به عمل آمده است بلااثر خواهد شد مگر اقداماتی که برای حفظ و اداره اموال غایب شده است.»
با وجود این صدور حکم موت فرضی غایب تا زمانی که زندگی یا مرگ حقیقی معلوم نشده است
تمام آثار مرگ حقیقی را دارد و سبب تحقق ارث و انتقال دارایی غایب به وارثان او می شود.
چنان که ماده ۱۰۱۷ قانون مدنی پس از اعلام تاریخ فوت حقیقی به وسیله دادگاه می گوید:
«… در این صورت، اموال غایب بین وراثی که در تاریخ مزبور موجود بوده اند تقسیم می شود»
و ماده ۱۰۱۸ قانونی مدنی می افزاید: «مفاد ماده فوق در موردی نیز رعایت می گردد که موت
فرضی غایب صادر شود.» گفتار سوم: تاریخ فوت و آثار آن الف) احراز فوت: مرگ مورث آغاز تحقق
ارث و سبب جدایی دارایی از شخصیت او است. انتقال در صورتی تحقق خارجی می یابد که
ترکه به ملیت وارثان درآید؛ زیرا در این زمان است که جابه جایی صورت می پذیرد، منتها ترکه
پس از پرداخت دیون و واجبات مالی در ملکیت وارتان استقرار می یابد. در این خصوص ماده ۸۶۷ تصریح دارد به اینکه:
کیت ورثه نسبت به ترکه متوفا مستقر نمی شود مگر پس از ادای حقوق و دیونی که به ترکه میت تعلق گرفته.» بنابراین، اثبات
به مرگ مورث از این جهت اهمیت دارد که در این لحظه است که
باید دید چه کسانی قابلیت ارث بردن را دارند و وارث محسوب می شوند شرکت وارثان در ترکه نیز در همین لحظه است.
وکیل تقسیم ترکه در مشهد
گروه وکلای آریامهر
۱.احراز فوت حقیقی: احراز این لحظه به طور معمول با سند خلاصه مرگ و ثبت واقعه در اسناد سجلی
و ابطال شناسنامه او انجام می شود، ولی در صورت لزوم با سایر دلایل و از جمله شهادت گواهان به ویژه پزشک نیز ممکن است.
٢. احراز فوت فرضی: در مورد غایب مفقودالاثر تاریخی است که در حکم موت فرضی اعلام می شود و تا خلاف آن با موت حقیقی یا حیات
غایب اثبات نشده است اعتبار دارد تاریخ موت فرضی بر مبنای غلبه و ظاهر تعیین می شود
و اوضاع و احوال و قرینه ها در آن مؤثر است. ماده ۱۰۱۹ قانون مدنی در این باره می گوید:
«حکم موت فرضی غایب در صورتی صادر می شود که از تاریخ آخرین خبری که از حیات
او رسیده است مدتی گذشته باشد که عادتا چنین شخصی زنده نمی ماند.»
وکیل تقسیم ترکه در مشهد
گروه وکلای آریامهر
اماره های قانونی از جمله تلف کشتی و سقوط هواپیما و مفقود شدن در جنگ و کهولت
(گذشتن از ۷۵ سالگی بعد از ده سال غیبت) حکم عادت را تغییر می دهد و دادگاه را ناچار به رعایت آن می سازد.
به یاد داشته باشیم مأمور ثبت احوال هیچ گاه احراز کننده مرگ نیست و و او مربوط به ثبت
اعلام واقعه مرگ است و به همین جهت اثبات خلاف آنچه در اسناد سجلی درباره تاریخ فوت
می آید نیاز به ادعای جعل ندارد اگر هم نقصی در ثبت سند سجلی وجود داشته باشد
(مانند اینکه روز و ساعت مرگ معین نشود) می توان از سایر دلایل برای تکمیل آن استفاده کرد.
ب) احراز تاریخ فوت دسته جمعی: هرگاه اشخاصی که بین آنها توارث باشد بمیرند:
اگر تاریخ فوت همگی معلوم باشد: بر اساس تاریخ فوت، آنهایی که مؤخر فوت کرده اند از آنهایی
که مقدم فوت نموده اند ارث می برند. اگر تاریخ فوت همگی مجهول باشد: اگر تاریخ فوت اشخاصی
که از دیگر ارث می برند مجهول و تقدم و تأخر هیچ یک معلوم نباشد شاص مزبور از یکدیگر ارث نمی برند
مگر آنکه موت به سبب غرق یا م واقع شود که در این صورت از یکدیگر ارث می برند. در تاریخ فوت
بعضی معلوم و بعضی مجهول باشد: اگر اشخاصی که تن آنها توارث باشد بمیرند و تاریخ فوت یکی
از آنها معلوم و دیگری از حیث تقدم و تأخر مجهول باشد فقط آنکه تاریخ فوتش مجهول است ازآن دیگری ارث می برد.
منبع: کتاب شیوه های طرح و دفاع از ۴۶ دعوای حقوقی انتشارات چراغ دانش
برای مطالعه سایر مقالات در این رابطه اینجا را کلیک کنید.
برای خواندن مطلب بعدی اینجا کلیک کنید
درخواست مشاوره حقوقی رایگان
اطلاعات خود را از طریق فرم زیر ارسال کنید، با شما تماس میگیریم.
